غرش ماشین های معدنکاران در روستاهای گردشگری قلات و کودیان شیراز

به استناد سخن اهالی، برداشت های بی رویه از معادن شن و ماسه در ارتفاعات دو روستای قلات و کودیان در فاصله ۳۶ کیلومتری شمال غرب شیراز همچنین می تواند عاملی برای تبدیل فضای ییلاقی این روستاهای گردشگری به کانون ریزگردها شود ، تهدیدی که سلامت مردم شیراز را مورد هدف قرار داده است .
برخی از معادن در این منطقه سال ها قبل مجوزهای قانونی را گرفته اند اما اکنون خارج از ظرفیت مجوزها برداشت دارند ، برخی نیز بدون هیچ مجوزی به برداشت شن و ماسه می پردازند و علاوه بر آن به جاده سازی در ارتفاعات دو هزار متری این دو روستا نیز مبادرت ورزیده اند .
بوته ها و درختچه هایی که با نیش بیل لودرها از جا کنده می شوند ، پوشش خاکی که بر روی هم می غلتد ، پرندگانی که با صدای دلخراش ماشین آلات معدنکاری رم می کنند و گرد و خاک هایی که با هر بادی به گردباد تبدیل می شود و بر سر و روی مردم روستا می نشینند صحنه هایی است که هر روز در این دو روستا تکرار می شود .
گریدرها و بلودوزرها در ارتفاعات دو روستای کودیان و قلات هر روز به صدا در می آیند و آسودگی و آسایش طبیعت بکر و دست نخورده این دو روستای هدف گردشگری را می خراشند ، ماشین آلات سنگین در ارتفاعات این دو روستا تا پاسی از شب می تازند و برای نابودی طبیعت گردشگری کودیان و قلات هیچ چیز کم نمی گذارند .
دکتر علی فولادی رئیس شورای اسلامی روستای قلات در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تخریب منابع در این روستا توسط معدن داران را یک فاجعه اقلیمی توصیف کرد و گفت: استفاده بی رویه از معادن مجوزدار و بدون مجوز به حدی است که در آینده ای نزدیک باید با همه داشته های گردشگری قلات خداحافظی کرد ، متاسفانه مجوز استحصال شن و ماسه از ۱۲ معدن در این روستا صادر شده در حالی که هر معدن یک مجوز احداث و حفر چاه هم دارد ، این در حالی است که ما سالها برای اخذ مجوز حفر چاه آب آشامیدنی روستای قلات تلاش کرده ایم و هنوز نتوانسته ایم این مجوز را بگیریم اما افراد ذی نفوذ برای هر معدن شن و ماسه در ارتفاعات قلات یک مجوز چاه گرفته اند .
فولادی ادامه داد : حفر ۱۲ حلقه چاه در قلات در شرایطی که استان فارس از خشکسالی سالهای مختلف رنج می برد به منزله تیر خلاص به همه داشته های گردشگری این روستا است و قطعا در دو سه سال آینده با فعالیت های معدن داری و برداشت آب ، قلات به بیابانی بزرگ تبدیل خواهد شد .
وی با بیان اینکه مکاتباتی فراوانی با مسوولان استان فارس برای کنترل فعالیت معادن شن و ماسه در ارتفاعات این روستا و روستای کودیان انجام شده گفت : متاسفانه در بسیاری از نشست های کارشناسی که در این زمینه صورت گرفته بدون حضور نمایندگان شورا که نمایندگان مردم قلات هستند برای این معادن تصمیم گیری شده است .
وی اضافه کرد : برخی از مجوزها برای فعالیت های معدنکارانی صادر شده که متولد دهه ۶۰ هستند و هنوز سن و سال آنها اقتضای هیچ نوع فعالیت معدنی در این وسعت و با این اندازه را نمی کند ، آنها هیچ تجربه ای از معدن داری ندارند و به راحتی مجوزها را به افراد دیگر می فروشند و یا واگذار می کنند .
رئیس شورای اسلامی روستای قلات در ادامه گفت : تخریب گران در این روستا یک هزار و ۷۰۰ متر جاده سازی کرده اند ، این جاده با عرض ۲۰ متر پوشش گیاهی منطقه ای با تراکم ۷۰ درصد را از بین برده است و حدود شش هکتار از عرصه های منابع طبیعی خسارت زده است .
فولادی گفت : برخی ا زمجوزها برای برداشت شن و ماسه در ارتفاعاتی صادر شده که حتی یک گرم شن و ماسه هم ندارد و پوشش اقیم منطقه کاملا خاکی است ، این معدن داران با این مجوزهای فراقانونی فقط به تخریب طبیعت و واگذاری های فراقانونی مبادرت می ورزند .
رئیس شوای اسلامی روستای قلات خواستار ورود مدیریت ارشد استان فارس به این موضوع و رایزنی برای کنترل برداشتهای بی مورد و نجات روستای قلات از یک فاجعه اقلیمی شد و گفت : روستای قلات در روزهای تعطیل پذیرای بیش از ۵۰ هزار نفر از گردشگران و دوستداران طبیعت است ، این افراد با فعالیت های معدن داری در قلات باید شاهد رفت و آمد کامیون ها و غرش لودرها و برخاستن ریزگردها باشند و دراین فضا نمی توان به توسعه گردشگری فکر کرد .
صفری دهیار روستای کودیان نیز از فعالیت های معدن داری در این روستا ابراز نگرانی کرد و اظهار داشت : هر روز صحنه جدیدی برای تخریب ارتفاعات روستای کودیان گشوده می شود و معدن داران با ابزارهای مخرب طبیعت دراین روستا جولان می زنند ، برداشت های بی رویه از معادن موجود و صدور مجوز برای فعالیت معادن شن و ماسه نگرانی شدیدی در بین اهالی روستا به وجود آورده و آینده توسعه گردشگری روستای کودیان را در هاله ابهام قرار داده است .
صفری با بیان اینکه مکاتبات زیادی با مسوولان استان برای کنترل این فعالیت ها صورت گرفته گفت : ما هر روز شاهد مراجعه مردم به دهیاری برا ی کنترل فعالیت های معدن داران شن و ماسه هستیم و تقاضاهای زیادی در قالب نامه و تومار به ما رسیده که فعالیت معادن شن و ماسه را مغایر با ارزشهای زیست محیطی می داند.
محمد هادی بینازاده عضو تشکل زیست محیطی سبز اندیشان زاگرس نیز نسبت به توسعه فعالیت معادن شن و ماسه در دو روستای قلات و کودیان هشدار داد و گفت : این فعالیت ها محیط زیست منطقه را نشانه رفته است ، قلات و کودیان هیچ تناسبی با فعالیت های معدن داری ندارد ، مجوزهای صادر شده در این منطقه نیاز به بازنگری دارد ، برداشت های خارج از مجوز باید با دخالت مسوولان و دلسوزان کنترل و پایش شود و برای نجات دو روستایی ییلاقی و گردشگری شیراز چاره اندیشی شود .
بینا زاده در مصاحبه با ایرنا افزود: ما همه تلاش های خود را برای بازتاب دادن فعالیت های معدن داران انجام داده ایم و صدای اعتراض ها را به گوش مسوولان رسانده ایم اما متاسفانه همچنان هر روز شاهد توسعه فعالیت های معادن شن و ماسه در این دو روستا هستیم و هنوز صدای اعتراض ما به جایی نرسیده است .
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان فارس در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه همه معادن شن و ماسه نیاز به مجوزهای زیست محیطی دارند افزود: در صورتی که معادن شن و ماسه تهدیدی برای سلامت شهروندان و یا عاملی برای آسیب رساندن به محیط زیست باشند قطعا برای تعطیلی آنها اقدام می شود .
دکتر حمزه ولوی با بیان اینکه در دو روستای قلات و کودیان شهرستان شیراز پیشتر مجوزهایی برای استخراج شن و ماسه از معادن صادر شده است گفت : برداشت های بدون مجوز از این معادن این منطقه هم به وفور دیده شده است ، برخورد قانونی با برداشت های بی رویه معادن مجوز دار امکان پذیر است اما برداشت هایی که اصولا مجوزی ندارند را به سختی می توان کنترل کرد .
مدیر کل حفاظت محیط زیست استان فارس در عین حال بیان کرد : معادن شن و ماسه باید در چهار چوب قانونی عمل کنند ، معادن روستاهای قلات و کودیان در محدوده زیست محیطی نیستند اما در صورت داشتن آلودگی و تخریب طبیعت با اخطار و برخورد قانونی محیط زیست مواجه خواهند شد .
مدیر کل منابع طبیعی استان فارس نیز دل پر دردی از فعالیت های غیر کارشناسی در معادن روستاهای قلات و کودیان داشت.
مهندس مهرزاد بوستانی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اعلام کرد : این معادن در محدوده شهر شیراز قرار دارد و خارج از اراضی منابع طبیعی است اما ما بارها به مسئولان و به بهره برداران نسبت به برداشت های غیر قانونی از این معادن هشدار داده ایم ، برداشت های بی رویه از این منابع و معادن تهدیدی برای کلان شهر شیراز است و شیراز را در سیلاب های زمستانی زمین گیر می کند .
بوستانی با بیان اینکه متاسفانه برخی از افراد ذی نفوذ و ذی نفع برای تداوم فعالیت این معادن فشار می آورند گفت : استانداری فارس باید به عنوان یک دستگاه حاکمیتی بر روی فعالیت این معادن نظارت بیشتری داشته باشد ، برخی افرادی که دراین معادن شن و ماسه استخراج می کنند با استفاده از موقعیت و با بهره گیری از فشارهای مختلف به فعالیت خود ادامه داده اند .
مدیر کل منابع طبیعی استان فارس گفت : منابع طبیعی بر روی معادنی که در محدوده حریم شهر شیراز است نمی تواند به طور مستقیم ورود کند و نظارت داشته باشد ، اما تخریب هایی که در دو روستای قلات و کودیان صورت گرفته پوشش گیاهی منطقه را از بین برده ، به مسایل آبخیز داری و آبخوان داری لطمه زده و شمال غرب شیراز را مانند بمبی آماده انفجار بر روی سر کلان شهر شیراز قرار داده است .
وی به سیل دهه ۸۰ در شیراز اشاره کرد و گفت : بخش بزرگی از رسوباتی که در آن سیل وارد خیابان تیموری شیراز و وارد خانه ای مردم شد از همین معادن شن و ماسه به سمت شیراز سرازیر شد ، ما باز هم با آسیب های مشابه روبرو هستیم و با ادامه فعالیت کار این معادن همچنان شیراز در معرض آسیب و و تهدید رسوبات معادن قرار دارد .
بوستانی ادامه داد : در صورتی که عزم جمعی برای کنترل این معادن صورت گیرد می توان برداشت های آن را محدود ساخت یا در تمدید مجوزهای صادر شده تجدید نظر کرد و اجازه توسعه فعالیت های معدن داری در این دو روستا را به حالت تعلیق درآورد .
خبرنگار ایرنا برای به دست آوردن نظرات مدیر کل صنعت ، معدن و تجارت دراستان فارس نیز تلا ش کرد اما تلاش ها بی نتیجه ماند ، خبرگزاری ایرنا استان فارس آماده انعکاس نظرات کارشناسی صنعت و معدن در این زمینه است .
روستای قلات در ۳۶ کیلومتری شمال غرب شیراز و در منطقه ای با صفا و کوهپایه ای در کنار چشمه های زیبا و در انبوهی از درختان و باغهای سر سبز قرار دارد.
مردم این روستا با زندگی نیمه سنتی به کشاورزی و دامداری و باغداری مشغولند .
کودیان نیز روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان شیراز در مجاورت روستای قلات است .