۶ راهکار برای کاهش آلودگی ناشی از خودرو های شخصی
برای پیشگیری از آلودگی هوا طرح های زیادی مطرح می شود، اما مهم ترین گام را در این راه مردم عادی برمی دارند. وسایل نقلیه یکی از مهم ترین عوامل آلودگی هواست و اگر چنانچه تغییراتی در روش های معمول استفاده از خودروهای شخصی اعمال شود، از میزان آلودگی هوا به میزان قابل توجهی کاسته خواهد شد.
برای مثال افزایش تدریجی حرکت و حفظ سرعت متعادل در شرایط مختلف می تواند تاثیر بسزایی در کاهش آلودگی هوا داشته باشد. چنانچه خودرو مجهز به سیستم کنترل سرعت باشد، توصیه می شود از آن در مسیرهای طولانی استفاده شود. این سیستم به صورت خودکار، حرکت اتومبیل را کنترل می کند. در اینجا شما را با برخی از این راهکارها که به نظر می رسد بتواند مفید واقع شود، آشنا می کنیم:
انتخاب سوخت مناسب
سوخت های بیولوژیکی نظیر اتانول، بیودیزل یا سی ان جی ها از جایگزین های دوستدار محیط زیست برای سوخت های فسیلی است. به نفت معمولی که بدرستی فرآوری شده باشد، یک ترکیب سوختی بیولوژیکی نیز اضافه می کنند و این کار سبب می شود از میزان گازهای آلاینده کاسته شود.
برخی مکمل های بنزین می تواند این نقش را بخوبی ایفا کند. البته بهتر است برچسب این نوع مکمل به طور دقیق مورد بررسی قرار گیرد و با یک مکانیک اتومبیل نیز در این زمینه مشورت شود.
اگر امکان اضافه کردن مکمل های بیولوژیکی به موتور اتومبیل وجود داشته باشد، استفاده از آنها نیز توصیه می شود.
خرید یک اتومبیل دست دوم، امکان استفاده مجدد را فراهم می کند، اما این کار در صورتی درست است که یک موتور قدیمی هنوز هم بتواند بخوبی کار کند.
قبل از خرید هر اتومبیل دست دوم حتما باید از یک مکانیک مجرب خواسته شود کارکرد موتور، میزان آلاینده های خروجی آن و نسبت سوخت به هوا را مورد بازبینی قرار دهد. تنظیم نسبت سوخت به هوا مساله ای بسیار مهم است. اگر اتومبیلی بیشتر از ده سال متمادی کار کند، این احتمال وجود دارد که روغن سوزی داشته باشد و لذا بهتر است هر چند وقت یکبار اتومبیل مورد بازبینی قرار گیرد.
انتخاب روغن و ضد یخ مناسب
روغن، موتور اتومبیل را نرم کرده و آن را تمیز نگه می دارد. همچنین باعث می شود رسوبات در موتور اتومبیل ته نشین نشود و کارایی موتور در طولانی مدت حفظ شود. ویسکوزیته روغن ـ که عبارت است از مقاومت لایه های این سیال در برابر لغزش ـ تاثیر بسزایی در میزان مصرف سوخت دارد. هرچه ویسکوزیته روغن بیشتر باشد، انرژی بیشتری برای حرکت اتومبیل لازم است. به همین منظور، باید از کاربرد روغن های موتور با درجه ویسکوزیته بالا خودداری شود. کارخانه های سازنده ملزم هستند چنین مواردی را روی بسته بندی ها درج کنند. مساله دیگر در این رابطه تعویض به موقع روغن موتور و فیلتر روغن است. در فصل زمستان برای حفظ درجه حرارت مناسب در موتور بهتر است از ضدیخ استفاده شود. در بازار، ضد یخ هایی با قابلیت تجزیه بیولوژیکی وجود دارد. توصیه می شود به جای استفاده از انواع سمی و خطرناک از این نوع ضدیخ ها استفاده شود. موضوع دیگر بازبینی ترموستات است. اگر ترموستات خراب باشد، موتور اتومبیل یا دیرتر گرم می شود یا بیشتر از حد استاندارد آن گرم تر می شود. هر دو این موارد بازده اتومبیل را کاهش داده و در مقابل، مصرف سوخت و آلودگی را افزایش می دهد.
دوچرخه به جای اتومبیل
استفاده از دوچرخه تاثیر بسزایی در کاهش ترافیک شهری دارد. در ساعت های اوج ترافیک، با دوچرخه می توان بسیار سریع تر از اتومبیل مسافت های دور را طی کرد. این کار نه تنها یک ورزش است، بلکه باعث کاهش ترافیک و آلودگی هوا نیز می شود. اما رفت و آمد در شهر با دوچرخه چندان هم خالی از خطر نیست، به همین دلیل، بیشتر شهرهای بزرگ باید همزمان گزینه ها و تسهیلات دیگری را نیز در نظر داشته باشند. به عنوان مثال، در بارسلونا شرکت قطارهای شهری، تسهیلات و خدمات خود را با ارائه خدماتی نظیر اجاره دوچرخه به متقاضیان تکمیل می کند. در بیشتر از ۲۰۰ محل مختلف که در سراسر شهر پراکنده شده است، ایستگاه های مخصوصی برای اجاره دوچرخه وجود دارد. هر متقاضی کارت های مخصوصی دارد که با استفاده از آنها می تواند در هر جای شهر از جایگاه های مخصوص دوچرخه بگیرد. سرویس های مشابهی از این دست در لندن، پاریس، برلین، کپنهاگ و چند شهر دیگر وجود دارد. در کمپ اصلی دانشگاه ملی مکزیک به دانشجویان و استادان دانشگاه خدمات رایگان برای استفاده از دوچرخه تعلق می گیرد. کشور چین به عنوان دومین کشوری که در زمستان ها با سطح آلودگی بالا مواجه است، قصد دارد تا استفاده از دوچرخه را در سطح وسیع تری دنبال کند. روزنامه شانگهای دیلی، سوم اکتبر ۲۰۱۲ اعلام کرد دولت چین قصد دارد بسیاری از خیابان های این کشور را برای حداقل یک روز در هفته از اتومبیل خالی کند و جایگاه آنها را به دوچرخه ها بدهد.
توجه به ویژگی های فیزیکی اتومبیل
اتومبیل کوچک برای حرکت به انرژی کمتری نیاز دارد. در حقیقت، برای به حرکت درآوردن آن به موتور فشار کمتری وارد می شود و همین مساله نیز در مصرف سوخت تاثیرگذار است. اتومبیل هایی که بدنه آنها از جنس آلومینیوم است، نسبت به اتومبیل هایی که اتاقک شان از جنس فولاد است، وزن کمتری دارند. به همین دلیل، مصرف سوخت در اتومبیل هایی که اتاقک آنها از جنس آلومینیوم است، خیلی کمتر است. در طراحی بسیاری از ماشین های جدید و کوچک، قطعاتی از پلاستیک های قابل بازیافت نیز به کار می رود. هدف از این کار نه تنها کاهش وزن اتومبیل، بلکه در عین حال مصرف سوخت کمتر است. کاربرد تایرهایی که بیشتر تابع حرکت یاتاقان است، نقش موثری در کاهش آلودگی هوا دارد. وظیفه یاتاقان، کاهش اصطکاک میان محور چرخ و سایر قطعات است. تایرهایی که با یاتاقان هماهنگ است موجب اصطکاک کمتر، کاهش احتمال فرسایش و تسهیل حرکت در سرعت های مختلف می شود. اصطکاک کمتر با یاتاقان سبب می شود انرژی کمتری در اثر اصطکاک هدر رود و نتیجه این امر مصرف سوخت کمتر است. بهتر است رانندگان برای کارایی بهتر، همیشه باد تایرهای اتومبیل را اندازه گیری کنند. هزینه تنظیم باد خیلی کم است، اما این کار هزینه سوخت مصرفی را کاهش می دهد.
اصلاح شیوه رانندگی
زمانی که راننده سرعت را بی دلیل افزایش می دهد، سیستم به طور خودکار دریچه یا سوپاپ سرعت را مهار می کند. برخی اتومبیل ها طوری طراحی شده است که این سیستم در آنها به طور خودکار فعال می شود، اما در بعضی دیگر راننده باید آن را فعال یا غیرفعال کند. برخی از خودروها سیستم های کنترل سرعت کلامی دارند که به نوبه خود کمک موثری برای رانندگان است.
از مهم ترین مزایای این سیستم ها می توان به کاربری مناسب برای مسیرهای طولانی با ترافیک کم اشاره کرد. از این طریق، هزینه سوخت و بخصوص میزان آلودگی بشدت کاهش پیدا می کند. در بزرگراه هایی که محدودیت های سرعتی وجود دارد، این سیستم می تواند از بالارفتن ناگهانی سرعت و بروز تخلفات رانندگی جلوگیری کند.
علاوه بر این، سیستم کنترل سرعت کلامی احتمال تصادفات را نیز کاهش می دهد. در شرایط جوی نامساعد که معابر و گذرگاه ها خیس، مرطوب یا برفی است؛ بهتر است از این سیستم ها با دقت بیشتری استفاده شود، چرا که می تواند خطرناک باشد. البته در این شرایط، حفظ تعادل خودرو اهمیت بیشتری دارد و تنها رانندگی متعادل است که می تواند راننده و مسافران را از خطر دور نگه دارد.
ترمزهای بیجا نه تنها سوخت بیشتری را هدر می دهد، بلکه در عمل نیز کنترل سرعت را سریع تر از دست راننده خارج می کند. از طرف دیگر، برای کاهش آلودگی هوا بهتر است رانندگان مسیرهایی را با چراغ قرمز کمتر انتخاب کنند. توقف اتومبیل و حرکت مجدد آن به شکل غیرقابل باوری هوا را آلوده می کند.
اجتناب از مصرف بی رویه سوخت
رادیو و ضبط داخل ماشین، سیستم تهویه مطبوع هوا، چراغ های داخلی و خارجی و حتی بوق اتومبیل انرژی مصرف می کند. بنابراین باید از استفاده بی رویه از آنها پرهیز شود.
این عمل، نه تنها عمر مفید باتری اتومبیل را افزایش می دهد، بلکه حتی باعث می شود سوخت کمتری مصرف شود. به جای استفاده از سیستم های تهویه مطبوع که سوخت زیادی مصرف می کند، بهتر است پنجره ها باز و بسته شود. مهم تر از همه این که باید توجه داشت سیستم های تهویه مطبوع خود یکی از دلایل آلودگی هواست.