آلودگی صوتی با چهار میلیون دلار خسارت

تأثیر صدا بر سیستم شنوایی می تواند آسیب آستانه شنوایی را به همراه داشته باشد و این امر سبب شده تا کری های ناشی از صدا را جزو بیماری های مهم ناشی از کار به حساب آورند. هرچه شدت و دوام صوت بیشتر باشد، اثر نامطلوب آن برانسان زیادتر است و هرچه صوت زیرتر باشد مضرتر از صدای بم است.

اکثر انسان ها با شنیدن صدای ناهنجار مانند ترمز اتومبیل از خود عکس العمل نشان می دهند و یا با شنیدن صدای موسیقی ملایم احساس وجد و آرامش می کنند. پیشرفت تکنولوژی و استفاده از ماشین آلات به جای ابزار دستی ضمن آسان کردن کارها و افزایش تولید در بخش صنایع سبب به وجود آمدن مشکلات زیست محیطی شده است. یکی از این مشکلات، مسائل ناشی از آلودگی صدا است. بررسی های متخصصان در زمینه آلودگی صدا، به ما نشان می دهد که، صدای زیاد می تواند اثرات نامطلوبی بر بدن انسان خصوصا سیستم شنوایی بگذارد. تأثیر صدا بر سیستم شنوایی می تواند آسیب آستانه شنوایی را به همراه داشته باشد و این امر سبب شده تا کری های ناشی از صدا را جزو بیماری های مهم ناشی از کار به حساب آورند. هرچه شدت و دوام صوت بیشتر باشد، اثر نامطلوب آن برانسان زیادتر است و هرچه صوت زیرتر باشد مضرتر از صدای بم است.به طور کلی اثرات صدا بر انسان را می توان به ۷ دسته تقسیم کرد.

۱ اثر صدا بر انجام کار:صدای ناهنجار بر کارهای فکری بیش از فعالیت های فیزیکی بدن مزاحم انسان است. طبق برآوردهای سازمان بهداشت جهانی، سروصدا در سراسر دنیا روزانه ۴ میلیون دلار خسارت به کارهای دفتری وارد می آورد و این ضرر به جهت اشتباه شنیدن و خستگی و فشار ذهنی ناشی از صدا است.تحقیقات نشان داده که کارگران در محیط پرسروصدا بیشتر دعوا کرده، زودتر خسته شده و غیبتشان از کار نیز بیشتر است. در حالی که در محیط کم سروصدا بازده کار آنها افزایش می یابد. ۲ اثر صدا بر آسایش انسان:صدا بر خلاف نور،خاصیت جذب یا نفوذ دارد. احساس شنوایی یک احساس شبانه روزی و دائمی است. به راحتی می توان چشم ها را بست، اما بستن سیستم شنوایی یا گوش انسان کار انجام نشدنی است. مردم به ویژه افراد شهرنشین، سروصدا را به عنوان یک عامل مزاحم به شمار می آورند.۳ میزان اختلالات در مکالمه نشنیدن یا اختلال در رسیدن پیام ممکن است در میزان کارایی، اجرای دستورات کاری، درک علائم اضطراری و روابط بین افراد اثر سو داشته باشد.

۴ اثر صدا بر انسان:این اثر را می توان از جنبه های مختلف مورد بررسی قرار داد، اما آنچه مد نظر است اثرات روانی صدا بر انسان است که این اثرات بستگی به شدت صدا نداشته، زیرا گاه ممکن است کوچک ترین صدا موجب شدیدترین عکس العمل در انسان شود. آثار روانی صدا بر حسب شخص، موقعیت زمان و حالات روانی متفاوت است. مسئله فشار روحی و فکری و تأثیر صدا بر آن موضوعی است بحث انگیز که متأسفانه منابع مفید در این مورد بسیار اندک است.در بخش فیزیولوژیک، با توجه به اینکه سیستم شنوایی انسان اولین دریافت کننده امواج صوتی است، عضو حساس بدن و تأثیر پذیرترین اندام بدن در برابر صداست. تحریک دستگاه شنوایی توسط صدا، تغییرات خاصی را در گوش انسان ایجاد می کند که این تغییرات شامل تغییر موقت آستانه شنوایی، تغییر دائمی آستانه شنوایی و تغییر غیر قابل بازگشت آستانه شنوایی است. سایر اثرات صدا که بر حسب شدت صوت، زمان و موقعیت شخص ایجاد می شود شامل زخم معده، سردرد، میگرن، بالارفتن فشار خون، تحریک حرکات دودی روده، سقط جنین، تغییر در ضربان قلب، سرطان و ایست قلبی است.۵ اثر امواج فرا صوت:با پیشرفت صنایع جدید به ویژه پیدایش هواپیماهای سریع السیر، امواج فرا صوت اهمیت زیادی پیدا کرده اند. این امواج به خوبی می توانند باکتری ها و تک سلولی ها را کشته و حتی ظرف چند دقیقه باعث مرگ قورباغه ها شوند.

چنین امواجی بدون شک اگر منجر به مرگ حیوانات بزرگ تر و انسان نشوند، بی ضرر هم نخواهند بود. به عنوان مثال برای اینکه درجه حرارت بدن انسان به حد غیر قابل تحمل برسد و موجب مرگ شود، لازم است بدن انسان بتواند بیش از نیم درصد انرژی موجود در این امواج را از طریق هوا جذب کنند.۶ زیان های مالی ناشی از صدای ناهنجاردر مدارس و دانشگاه هایی که در نزدیکی فرودگاه قرار دارند، صدای ناهنجار هم بر جنبه تحقیقاتی و هم از نظر پایین آوردن ارزش زمین موثر است. صرف نظر از تأثیر بر ساختمان ها زمین هایی که دارای عوارض طبیعی خاص هستند نیز به مقدار زیاد تحت تأثیر این ره آورد تکنولوژی خواهند بود. طبق آزمایشات به عمل آمده رشد تنباکو به مقدار قابل توجهی بر اثر صدای ناهنجار کاهش می یابد. صدا ممکن است باعث شکسته شدن شیشه پنجره ها، ایجاد شکاف در ساختمان ها، پایین آوردن ارزش زمین، کاهش محصولات کشاورزی، آزردگی و مزاحمت در امر تفریح و آسایش انسان شود که هر یک از این عوارض به نوبه خود از اهمیت بسزایی برخوردار است. در نهایت جهت کنترل و پیشگیری این سوغات تکنولوژی قرن بیست ویکم باید به مکان یابی صنایع در مناطق کم تردد، کنترل صدا وتوجه به افراد در معرض آن، استقرار نظام های زیست محیطی و بهداشتی در صنایع، افزودن و یا حداقل به استاندارد رساندن سرانه فضای سبز در شهرها، عایق بندی ساختمان ها و استفاده از شیشه های دو جداره ودر نهایت قانونمند کردن و الزامات اجرایی قوانین مدرن صوت اشاره کرد.

 

پروین نصیری مرضیه ملکی: کمیته صدای انجمن متخصصان محیط زیست ایران

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *