شهروندان تهرانی زیانکاران اصلی آلودگی

متاسفانه به دلیل عدم پیگیری دستگاه‌های اجرایی، تعدد دستگاه‌های مسئول در حوزه آلودگی هوا و موازی کاری این نهادها و مسئولان، آلودگی هوا در پایتخت افزایش یافته و شهروندان زیانکاران اصلی این ماجرا خواهند بود. به‌طور کلی این اتفاقات دست به دست هم داده و موجب تغییرات اساسی در محیط زیست کشورمان شده است که از جمله آنها می‌توان به اراضی لم یزرع اشاره کرد.

محمد حقانی، رئیس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران در روزنامه آرمان نوشت: رئیس سازمان محیط زیست، بهره‌برداری از معادن اطراف تهران را عامل مهمی در افزایش ریزگردهای کلانشهر تهران دانسته است که تأثیر قابل توجهی در افزایش ریزگردهای این کلانشهر دارد. او اعلام کرده است: ساماندهی ابطال مجوز بهره‌برداری از برخی معادن در دستور کار محیط زیست استان تهران است.

در رابطه با منشا ریزگردهایی که مدت‌هاست هوای کلانشهرهای کشور ازجمله تهران را تهدید می‌کند باید گفت منابع تولیدی ریزگردها بیشتر به دو صورت است. یکی ریزگردهایی که از اطراف شهر تهران تولید و وارد این شهر می‌شود و دیگری ریزگردهایی است که از مسافت‌های دورتر و کشورهای همسایه وارد کشورما می‌شود. آنچه مسلم است ریزگردها به علت یکسری تغییرات آب و هوایی و دستکاری غیرکارشناسی که در منابع طبیعی اتفاق افتاده تولید شده است. در ۱۰ سال گذشته سدهایی در کشور ایجاد شده است که روی احداث آنها کار کارشناسی صورت نگرفته؛ مسائلی از این دست و تاکید بر این موضوع که برای رونق کشاورزی تا جایی که می‌توانیم آب کشاورزی بیشتری تامین کنیم به دور از مطالعات کارشناسی بوده است که با توهم توسعه کشاورزی سبب بروز چنین ریزگردهایی در آسمان کشور شده است.

متاسفانه به دلیل عدم پیگیری دستگاه‌های اجرایی، تعدد دستگاه‌های مسئول در حوزه آلودگی هوا و موازی کاری این نهادها و مسئولان، آلودگی هوا در پایتخت افزایش یافته و شهروندان زیانکاران اصلی این ماجرا خواهند بود. به‌طور کلی این اتفاقات دست به دست هم داده و موجب تغییرات اساسی در محیط زیست کشورمان شده است که از جمله آنها می‌توان به اراضی لم یزرع اشاره کرد. از سوی دیگر بهره‌برداری‌های بی‌رویه، دسترسی و بهره‌برداری‌های معادن هم بدون مطالعات اساسی و نظارت کارشناسانه سازمان محیط زیست صورت گرفته است که این موضوع هم باعث برهم خوردن تعادل زیست محیطی کلانشهر تهران شده است. البته نباید ریزگردهای معلق در آسمان کلانشهر تهران را تنها سهم معادن و بهره‌برداری از آنها بدانیم چراکه یکسری از منابع ورود ریزگردها به کشورمان نیز درحال حاضر از حیطه مدیریت و نظارت ما خارج است. به‌عنوان مثال ریزگردها و غباری که از خارج از کشور و از کشورهای همسایه به کشور ما تحمیل می‌شود چندان تحت اختیار دولت نیست.

گرچه این موضوع هم می‌تواند از طریق تعامل دولت‌ها با یکدیگر برطرف شود اما در وضعیت کنونی و با توجه به عدم تعامل دولت‌ها با یکدیگر و نبود مطالعات زیست محیطی مناسب، تغییر مسیر رودخانه‌ها، تالاب‌ها و دریاچه‌ها صورت گرفته که همه اینها باعث بروز مشکلاتی در کشور شده است؛ بهترین نمونه این بی‌تدبیری‌ها هم خشک شدن دریاچه ارومیه و مشکلات ناشی از آن است. البته باید بر این نکته تاکید کنم که بهره‌برداری بی رویه از معادن جنوب و جنوب شرقی تهران ممکن است با اندک وزش بادی تهران را در برگیرد. اما با وقوع گردبادهای سنگین ریزگردهایی از مناطق دور و از غرب کشور وارد خاک ایران شده و محیط زیست را در معرض تهدید و آسیب قرار می‌دهد. ریزگردها در تهران به‌همراه هوای آلوده، محملی برای جابه‌جایی سایر آلاینده‌های گازی و شیمیایی و ورود آنها به دستگاه تنفسی و ریه‌های مردم شده و سلامت آنها را به مخاطره می‌اندازد. متاسفانه به‌دلیل ناهنجاری‌های زیست‌محیطی مردم تهران از هوای پاک و سالم که ابتدایی ترین مطالبه حقوق شهروندی است، محروم مانده‌اند. بنابراین تصمیماتی که خارج از مدیریت شهری است مانند مساله تثبیت خاک در کشورهای همسایه مانند سوریه و عراق یا نظارت بر استانداردها مصرف در آلودگی هوا بیش از سایر عوامل اثرگذار است. در هرحال این ریزگردها در ابعاد کوچک کمتر از دو و نیم میکرون در هوایی که شهروندان استنشاق می‌کنند معلق است و از طریق تنفس وارد نای شده و ایجاد جراحت می‌کند و همچنین در درازمدت سرطانزاست.

در سال‌های اخیر اظهار نظرهایی درباره آثار زیانبار آلودگی هوا بر سلامت شهروندان انجام شده است. آنطور که عنوان می‌شود سالانه تعداد زیادی از شهروندان جان خود را بر اثر آلودگی از دست می‌دهند همانطور که درصد بیشتری دچار بیماری از جمله بیماری‌های تنفسی می‌شوند. ریزگردها نقش زیاباری در سلامت شهروندان دارد. به نظر می‌رسد تعطیلی برخی از معادن که به دور از نگاه کارشناسانه و زیست‌محیطی دست به بهره‌برداری بی‌رویه می‌زنند و همچنین بهره‌برداری اصولی و مبتنی بر مطالعات زیست‌محیطی از معادن و همچنین ایجاد کمربند سبز تهران می‌توانند در کاهش این آسیب‌ها موثر باشند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *