روز گذشته مدیرعامل شرکت کنترل ترافیک تهران اظهار نظر جالبی مبنی بر اینکه روزانه ۳۰۰ هزار تخلف ورود غیرمجاز به طرح ترافیک صورت می‌گیرد، انجام داده است. اگر این گفته ایلوش وزیری را مبنا قرار دهیم با توجه به اینکه جریمه ورود به محدوده طرح ترافیک بر اساس آخرین اعلام پلیس راهور ناجا ساعتی ۲۰هزار تومان است با احتساب همان یک ساعت باید گفت تهرانی‌ها روزانه ۶ میلیارد تومان فقط برای ورود به طرح ترافیک جریمه می‌شوند. به رغم وجود ترافیک و گران شدن بنزین و سوخت مصرفی به نظر می‌رسد کماکان بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند از خودروی شخصی برای تردد استفاده کنند و بر آلودگی هوا دامن بزنند.
به گزارش آرمان، مدیرعامل شرکت کنترل ترافیک تهران با اشاره به آغاز طرح کنترل و ثبت تخلف ورود غیرمجاز در ۱۱۰ نقطه ورودی و خروجی محدوده ترافیکی زوج و فرد از ۲۲ فروردین ماه گفت: روزانه ۳۰۰ هزار تخلف ورود غیرمجاز به محدوده زوج و فرد با دوربین‌ها ثبت می‌شود. ایلوش وزیری افزود: جانمایی برای نصب ۷۰ دوربین ثبت این تخلف در داخل محدوده زوج و فرد نیز انجام شده که به مرور نصب خواهند شد. مدیرعامل شرکت کنترل ترافیک شهر تهران با اشاره به ساز و کار جریمه خودروهای متخلف گفت: بر اساس هماهنگی انجام شده با پلیس راهور تهران بزرگ، هر ورود یا تردد غیرمجاز به محدوده زوج و فرد در صورت ادامه تخلف با گذشت یک ساعت، یک جریمه جدید برای خودرو به بار می‌آورد. به گزارش ایرنا، او از ایجاد بستر نرم افزاری لازم برای بهره‌گیری از دوربین‌های ثبت تخلف عبور از چراغ قرمز و سرعت غیرمجاز در جهت کنترل تردد غیرمجاز در محدوده زوج و فرد خبر داد و افزود: بر این اساس در صورت عبور غیرمجاز از چراغ قرمز یا سرعت قانونی در محدوده زوج و فرد و جریمه الکترونیکی خودرو، پلاک ثبت شده به صورت برنامه‌ریزی شده از فیلتر ثبت تخلف زوج و فرد می‌گذرد.
طرحی که کارایی اش بعد ۱۰ سال هنوز اثبات نشده است
طرح زوج و فرد در سال ۱۳۸۴ با هدف محدودیت تردد و کاهش حجم ترافیک که دلیل اصلی آلودگی بیش از حد هوای کلانشهر تهران بود به اجرا درآمد که در نتیجه اجرای آن می‌بایست خودروها به صورت نوبتی و با توجه به رقم سمت راست پلاک آنها (زوج یا فرد بودن آن) به تردد در معابر این طرح می‌پرداختند. اما از آنجایی که از جمله پیش نیازهای اجرای این طرح بهبود سامانه‌های حمل و نقل عمومی و ایجاد جذابیت استفاده از این ناوگان می‌باشد به نحوی که با ارائه خدمات و تسهیلات هر چه بیشتر و بهتر، عموم شهروندان به سمت استفاده از این وسایط نقلیه سوق پیدا نموده و با افزایش کیفیت آن از تردد خودروهای تک سرنشین در محدوده‌های پر رفت و آمد جلوگیری به عمل آید، این طرح بعد از گذشت ده سال از اجرایی شدن هنوز نتوانسته تاثیری در کاهش آلودگی هوای کلانشهر تهران ایفا کند. اجرای طرح محیط زیستی به جای طرح زوج و فرد که در دستور کار شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور قرار دارد در صورتی که اجرا شود بیش از این طرح می‌تواند مثمر ثمر باشد. در این طرح از خودروها بر اساس میزان آلایندگی آنها برای ورود به مناطق شلوغ ممانعت می‌شود. این در حالی است که اعلام می‌شود مشکل اصلی آلودگی هوای تهران تردد خودروهای تک سرنشین است و از سوی دیگر هر سال بر رقم جریمه‌های این طرح افزوده می‌شود.
افزایش ۶۰درصدی روزهای پاک
سال گذشته رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی تهران بزرگ از افزایش جریمه ورود به محدوده طرح ترافیک و زوج و فرد از دی ماه خبر داد و گفت: بر اساس قانون جدید از این پس جریمه ورود به محدوده طرح ترافیک هر ساعت یک‌بار محاسبه می‌شود. به گزارش ایسنا، حسین رحیمی با اشاره به مرحله دوم اجرای قانون جدید رسیدگی به تخلفات رانندگی، افزود: بر این اساس جریمه ورود به محدوده طرح ترافیک و زوج و فرد از ۱۳۰ هزار ریال به ۲۰۰ هزار ریال افزایش می‌یابد. در حالی که امسال اعلام شد تعداد روزهای هوای پاک در پایتخت رشد ۶۰ درصدی داشته است اما بر اساس تحقیقات اخیر سازمان محیط زیست دلیل این امر بهبود سوخت توزیعی بوده است و زوج و فرد کردن خودروها نقشی در این زمینه نداشته است. روز گذشته معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست از افزایش ۶۰ درصدی تعداد روزهای پاک در امسال خبر داد. به گزارش ایرنا، سعید متصدی در این خصوص افزود: استان تهران در طول سال گذشته شاهد ۱۶ روز پاک، ۲۳۳ روز سالم و ۱۱۶ روز ناسالم بوده است در حالیکه سال ۹۲، ۳ روز پاک، ۲۰۲ روز سالم و ۱۶۰ روز ناسالم داشته‌ایم.
باید وسایل حمل و نقل عمومی زیاد شود
یک جامعه شناس درمورد فرهنگ رانندگی در کشور و استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی به آرمان می‌گوید: مهم‌ترین اقدام برای اینکه طرح زوج و فرد درست اجرا شده و کارآیی لازم را داشته باشد زیاد کردن وسایل حمل و نقل عمومی و افزایش کیفیت آنهاست. قمر فلاح می‌افزاید: اگر این وسایل زیاد و در دسترس همه باشند واز کیفیت و ویژگی‌های مناسب نیز برخوردار باشند اغلب افراد و طبقه متوسط ترغیب می‌شوند از آنها به جای خودروی شخصی به دلیل صرفه جویی در هزینه‌های عمومی استفاده کنند. او با اشاره به مشکلاتی که ناوگان حمل و نقل عمومی در کشور داراست می‌گوید: در حالی که ما در کشورمان شاهدیم نه تنها این وسایل تعدادشان محدود بوده و در دسترس همگان نیست بلکه به لحاظ قدیمی بودن کیفیت مناسب را ندارند و خودشان در افزایش آلودگی هوا نقش دارند. این جامعه شناس می‌افزاید: افزایش جریمه و ارزان کردن استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی درکنار فرهنگ‌سازی برای استفاده از آن باعث افزایش تمایل افراد برای استفاده از آن و حفظ محیط زیست می‌شود.
جریمه بدون فرهنگ‌سازی نتیجه بخش نیست
معاون عملیات راهنمایی و رانندگی تهران در این مورد به آرمان می‌گوید: مطمئنا اقدامات بازدارنده نظیر جریمه با هرشدتی که وضع شود به تنهایی کارساز نیست و باید از آموزش و فرهنگ‌سازی نیز در این زمینه استفاده شود. علیرضا جهانگیری می‌افزاید: قوانین ما برای مقابله با تخلفات به اندازه کافی بازدارنده است. از سویی ما هم قوانین کافی در این زمینه داریم و هم شدت اعمال مجازات برای افراد خاطی در آنها لحاظ شده است. او ادامه می‌دهد: به نظر می‌رسد مشکلی که در این زمینه وجود دارد خود افراد و نوع نگاه آنها به حقوق شهروندی و رعایت مقررات است که دچار نقیصه و ایراد است. معاون عملیات راهنمایی و رانندگی تهران با اشاره به اینکه معضل ترافیک و آلودگی هوای تهران با سرعت و یک شبه حل نمی‌شود می‌گوید: کار فرهنگی طولانی مدت در این زمینه لازم است و نمی‌توان انتظار داشت به سرعت این اتفاق بیفتد. او فرهنگ‌سازی را حلقه مفقوده این کنترل می‌داند و می‌گوید: از دوران کودکی تا جوانی باید به افراد در این مورد آموزش داد تا زمانی که فرد وارداجتماع می‌شود این مساله را در خود نهادینه شده ببیند و به آن احترام بگذارد. افزایش جریمه و شدت آن تنها بخشی از فرآیند کنترل و نظارت بر ترافیک و آلودگی هواست و فرهنگ‌سازی در کنار این مقولات برای اجرای قوانین بسیار مهم است.