ترافیک یکی از اصلی ترین مواردی است که سبب آلودگی هوا در کلان شهرهای ایران، من جمله کلان شهر تهران شده است. خیابان های مالامال از ماشین، که هم هوا را آلوده می کنند و هم با صدای بوق ها و فریادهایشان، آلودگی صوتی را به همراه می آورند، یکی از صحنه های آشنا برای ساکنین تهران است. از همین رو شورای شهر تهران، طرحی به نام طرح ترافیک را در نظر گرفته است که بر مبنای زوج و فرد بودن پلاک ماشین ها در خیابان ها شلوغ اجرا می شود.
در این طرح، در ساعاتی خاص که اوج ترافیک است، تنها ماشین های دارای پلاک زوج و یا پلاک فرد می توانند توقف کنند. طرح آلودگی هوا از سال ۱۳۹۷ در حال اجرا شدن است و توانسته تا حدودی مشکل آلودگی هوا را کاهش دهد. اما باید توجه داشت که این طرح، یک راهکار اساسی برای رفع معضل ترافیک نیست و اگر سران کشور به رفع این مشکل مصمم هستند، باید راه حل بهتری بیندیشند. مثلا اینکه تعداد وسایل نقلیه عمومی و کیفیت خدمات این قبیل وسایل را افزایش دهند تا افراد تمایل به استفاده از آنها را داشته باشند.
جزییات طرح ترافیک سال ۱۴۰۱
بر اساس مصوبه شورای شهر تهران همزمان با پایان تعطیلات نوروزی از روز ۱۴ فروردین ماه اجرای طرح ترافیک پس از دو هفته توقف از سر گرفته میشود و نرخ جدید که با ۲۵ درصد افزایش نسبت به عوارض سال۱۴۰۰ تعیین شده، مبنای محاسبه هزینه تردد در محدوده‌های ترافیکی مرکز شهر خواهد بود. همچنین از روز دوشنبه مورخ ۱۵ فروردین، طرح ترافیک ساعت ۶:۳۰ صبح آغاز و تا ساعت ۱۷ عصر ادامه خواهد داشت و این تصمیم براساس مصوبه شورای ترافیک تهران و به علت شروع ماه مبارک رمضان برگزار شده است.
البته در سامانه «تهران من» هنوز بخش «محاسبه عوارض محدوده‌های ترافیکی» به‌روزرسانی نشده و شهروندان نمی‌‌توانند از هزینه سفر با خودروی شخصی در این محدوده‌ها پیش از انجام سفر مطلع شوند.
سقف سهمیه ورودی روزانه خودرو به حلقه اول طرح ترافیک نیز ۱۰۳هزار دستگاه خودرو تعیین شده است و شهروندان برای تردد در این محدوده باید پیش از ورود نسبت به رزرو اینترنتی از طریق سامانه «تهران من» اقدام کنند؛ چراکه در غیر این صورت مشمول پرداخت بالاترین هزینه خواهند شد.
نرخ پایه عوارض سال۱۴۰۱ نیز ۴۳ هزار و ۸۰۰ تومان است که این رقم در ضرایب مربوط به زمان تردد، نوع معاینه فنی و نوع محدوده تردد ضرب خواهد شد و حاصل نهایی، میزان عوارض پرداختی هر تردد روزانه خواهد بود. علاوه بر این، همچون سال گذشته هر شهروند دارای پلاک با شماره شهر تهران، ۲۰ روز سهمیه تردد فصلی رایگان در محدوده کنترل آلودگی هوا یا همان حلقه دوم طرح ترافیک (زوج و فرد سابق) دارد که درصورت اتمام ۲۰ روز سهمیه مذکور، مشمول پرداخت عوارض خواهد شد.
نحوه محاسبه تعرفه طرح ترافیک در سال ۱۴۰۱
عوارض روزانه ای که باید خریداری شود مبلغش به شرح زیر است:
این مبلغ تقریبا ۵۰ درصد مبلغ عوارض ورود به محدوده اجرای طرح است و با توجه به معاینه فنی برتر و ساعات اوج ترافیک متغییر است و پس از آن تعیین می شود. نکته مهم این است که برای ساکنین محدوده طرح ترافیکی، ۲۵ درصد خرید عوارض برای یک خودرو در نظر گرفته شده است.
جریمه‌ها و عوارض طرح ترافیک در سال ۱۴۰۱
همانطور که قبلا گفتیم هزینه ورود به طرح ترافیک و جریمه ها با توجه به اینکه در چه محلی ساکن هستید و یا در چه ساعاتی از روز به محدوده طرح ورود پیدا می کنید، می تواند متغییر باشد. به طور مثال با داشتن معاینه فنی عادی و ورود به محدوده ترافیکی در ساعات اوج ترافیک (ساعت ۸:۳۰ تا ۱۰:۳۰ )، باید جریمه ۶۳ هزار تومانی پرداخت کنید. حال اگر معاینه فنی شما برتر باشد، این جریمه کاهش پیدا می کند و مبلغ ۴۴ هزار و ۱۰۰ تومان می رسد.
همچنین به طور مثال درمورد عوارض ورود به طرح ترافیک و آلودگی هوا، اگر با معاینه فنی عادی در زمان اوج ترافیک به طرح ورود کنید، ۳۱ هزار و ۵۰۰ تومان جریمه می‌شوید. در نتیجه بسته به اینکه در کدام محدوده ساکن هستید یا در چه ساعتی و به چه محدوده ای وارد می شوید، جریمه تعیین شده متفاوت خواهد بود. به همین دلیل به شما توصیه می کنیم حتما طرح ترافیک را از قبل رزرو کنید و بعد وارد محدوده مدنظر شوید.
تشخیص پلاک خودرو‌های زوج و فرد
برای تعیین زوج یا فرد بودن پلاک خودرو خود باید آخرین شماره پلاک یعنی آخرین شماره قسمت سه رقمی پلاک خود را در نظر بگیرید. در صورتی که عدد این عدد که در سمت راست قرار دارد زوج باشد، باید در روزهای شنبه، دوشنبه و چهارشنبه در خیابان هایی که در طرح ترافیک هستند، تردد کند. اما اگر این رقم فرد باشد، می تواند در روزهای یکشنبه، سه شنبه و پنجشنبه در طرح زوج و فرد یا ترافیک تردد نماید.
خیابان های مشمول طرح ترافیک در تهران
در زیر لیستی از خیابان های تهران که در روزهای طرح ترافیک و آلودگی هوا به نوعی ممنوع الورود هستن را در زیر اورده ایم:
- خیابان مطهری از سمت شمال
- خ شوش از سمت جنوب
- خیابان کارگر از سمت غرب به سمت انقلاب
- خ شریعتی از سمت شرق
- میدان هفت تیر
- خیابات انقلاب
- شمس آباد
- مهران
- مجیدیه
- دبستان
- قصر
- کاج
- صفا
- شکوفه
- باقراباد
- مینای جنوبی
- دولاب
- خاوران
- بیستم ولیعصر
- طیب
- مینابی
- جوادیه
- گمرک
- میدان حر و…
روش های پرداخت طرح ترافیک روزانه
از طرق مختلفی می توان تعرفه های این طرح را پرداخت کرد که در زیر به شرح هر کدام می پردازیم:
۱-بهترین راه مراجعه به سایت تهران من و خرید طرح ترافیک روزانه از این سامانه می باشد. بهتر است همیشه کیف پول موجود در این سامانه را شارژ کنید تا اگر درمحدوده طرح ترافیک قرار گرفتید، جریمه محاسبه شده از کیف پول شما برداشت شود.
۲-روش دیگر استفاده از کد دستوری *۱۳۷*۳*۳ # در تلفن همراه می باشد. سپس دو رقم سمت چپ پلاک خود را شماره گیری می کنید و از مبلغ جریمه خود مطلع می شوید.
۳-راه آخر برای پرداخت عوارض و جریمه، مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک می باشد که با مراجعه حضوری میتوانید مبلغ آن را استعلام و پرداخت کنید.
نحوه خرید طرح ترافیک تهران
شهروندان تهرانی که قصد دارند در محدوده طرح زوج و فرد یا همان طرح ترافیک تردد کنند، باید در سایت تهران من ثبت نام کرده و اقدام به شارژ حساب و رزرو طرح مربوطه نمایند.
تکلیف ساکنان خیابان های مشمول طرح ترافیک در تهران چیست؟
برای شهروندانی که خانه آنها در یکی از خیابان‌های مناطق طرح ترافیک واقع شده، شرایط ویژه‌ای در نظر گرفته میشود. قیمت طرح برای ساکنان محدوده ترافیک ۵۰ درصد کمتر از بقیه شهروندان است. البته برای هر واحد مسکونی٬ فقط برای یک پلاک ماشین می‌تواند ۵۰ درصد از هزینه طرح ترافیک را پرداخت کند. یعنی اگر خانواده‌ای ۳ ماشین داشته باشد٬ فقط به ۱ ماشین٬ ۵۰ درصد تخفیف برای خرید عوارض تردد در محدوده کنترل آلودگی هوا تعلق می‌گیرد.